۵ باور اشتباهی که در مورد مغز وجود دارد
مغز یکی از پیچیدهترین و در عین حال مهمترین اعضای بدن انسان است که با وجود پیشرفتهای زیادی که در عرصه تکنولوژی و فناوری شده، هنوز هم یکی از اسرارآمیزترین قسمتهاست. دانشمندان زیادی از زمان قدیم روی آن تحقیقات محتلف انجام دادهاند و در هر دورهای چیز جدیدی کشف شده اما هنوز راه بسیاری در پیش است. مغز هم مانند هر چیز اسرارآمیزی از شایعات و باورهای غلط دور نبوده به طوری که برخی آنها آنچنان بین مردم پخش شدند که افراد زیادی آنها را باور کردهاند. در این میکرومقاله از سبکتو به ۶ باوری میپردازیم که اساس علمی نداشته و کاملا اشتباه است.
شما فقط از ۱۰ درصد مغزتان استفاده میکنید
یک باور تقریبا جهانی وجود دارد که میگوید شما فقط از ۱۰درصد یا کمتر از مغزتان استفاده میکنید و اگر بتوانید میزان آن را بیشتر کنید، پس میتوانید باهوشتر شوید. انیشتین هم از این روش استفاده کرد و او توانست از ۱۰درصد خود فراتر رفته و از ۳۷ درصد مغزش استفاده کند و به همین خاطر تبدیل به یک نابغه شد. خب، این تصور کاملا غلط است. FMRI ساده نشان میدهد که حتی وقتی فرد خواب است هم از تمام مغزش استفاده میشود. همچنین تحقیقات ثابت کردهاند که اگر برای مدتی طولانی ۹۰ درصد از مغز بیکار باشد، ۱۰درصد باقیمانده هم خیلی زود کارآییشان را از دست میدهند.
شاید این باور به دلیل مطرح شدن در فیلمهای پرطرفداری مثل «نامحدود» و «لوسی» بود که پذیرفته شد. در فیلم نامحدود، بازیگر اصلی فیلم با خوردن یک قرص این توانایی را پیدا میکند که از ۱۰۰درصد مغزش استفاده کند، در حالی که مردم عادی تنها میتوانند از ۲۰درصد مغزشان استفاده کنند.
در خواب میتوانید زبان یاد بگیرید
احتمالا اولین بار که این موضوع مطرح شد حدود نیم قرن پیش بود. تعدادی از دانشمندان آن زمان، برای عدهای که خواب بودند یک آموزش زبان چینی همراه با معنی انگلیسی آن پخش کردند و صبح روز بعد در آزمونی که گرفتند متوجه شدند که عملکرد افراد در زبان چینی بهتر است. بنابراین این باور شکل گرفت و حتی امروزه بسیاری از موسسات تجاری از آن به سود خود استفاده میکنند، اما تحقیقات جدید که با اتصال الکترودها و مشاهده فعالیت مغز صورت گرفته نشان داد که وقتی فرد در خواب عمیق یا به اصطلاح ناهشیار است، مغز هیچ چیز جدیدی یاد نمیگیرید. هرچند که به واسطه جذاب بودن موضوع و البته راحتتر کردن کارها برای انسان هنوز این موضوع مورد مناقشه است اما حقیقت علمی این است که این یک باور اشتباه است و شما چیزی را یاد میگیرید که در بیداری برای آن تلاش کرده باشید.
گوش دادن به موسیقی کلاسیک به خصوص موزارت، کودکان را باهوش میکند
در سال ۱۹۹۱ پژوهشی انجام شد که حاصل نتیجه کار ۳۶ دانشجو بود و در آن مشخص شده بود که افرادی که ۱۰ دقیقه به موسیقی موزارت گوش داده بودند نسبت به کسانی که در سکوت بودند، عملکرد مغزی بهتری داشتند. نام این پژوهش «تاثیر موزارت» گذاشته شد و به سرعت تبدیل به یک باور عمومی شد. حتی با اینکه در پژوهش انجام شده هیچ کودکی وجود نداشت اما مردم باور کردند اگر کودکان از ابتدا موزارت گوش کنند در نهایت باهوشتر میشوند. در نهایت در سال ۲۰۱۱ پژوهشی نشان داد که موسیقی کلاسیک روی حالت روحی افراد تاثیر میگذارد و اندکی هورمون سروتونین ترشح میشود، اما تاثیر بلندمدت و به خصوص تاثیر روی هوش افراد به طور کامل رد شد.
چپ مغز هستید یا راست مغز
احتمالا در شبکههای اجتماعی با تصاویری که به شما میگوید راست مغز هستید با چپ مغز برخورد کردهاید یا آزمونهایی که در سایتهای مختلف وجود دارد، اما میخواهم شما را با واقعیت روبرو کنم، این یک باور کاملا اشتباه است. حقیقت این است که هر دو نیمکره مغز شما در حال فعالیت هستند، آنها با هم رقابتی ندارند و در تعامل کامل کار میکنند. این درست است که برخی فعالیتهای مغز توسط نیمکره چپ و برخی توسط نیمکره راست انجام میشود، اما این موضوع که چپ مغزها منطقی و راست مغزها احساسیاند، از اساس ثابت نشده است. شما یک مغز کامل با قدرتی شگفتانگیز دارید، از آن استفاده کنید.
آسیبهای مغز دائمی هستند
تقریبا تا همین ۲۰ سال پیش دانشمندان بر این باور بودند که اگر به مغز آسیب جدی برسد، آن آسیب دائمی خواهد بود و نمیتوان آن را درست کرد. اما امروزه و با پیشرفت تکنولوژی مشخص شده که برخی آسیبها را خود مغز میتواند اصلاح و ترمیم کند. البته این موضوع برای دانشمندان بسیار جدید است و این که تا چه سطح آسیبی را مغز میتواند ترمیم کند مشخص نیست اما نتایج برخی آزمایشها از ترمیم آسیبهایی که در اثر سکته مغزی بوده بوده نشان میدهد.