تصور عموم بر این است که هرچه آهسته‌تر و کندتر مطالعه شود، اندوخته ی ذهنی افزایش خواهد یافت، حال آنکه بر پایه ی دیدگاه پژوهشگران، خلاف این امر صادق است. به باور آنان در حالی که میزان اندوختهی ذهنی مطالعه‌کننده ی معمولی تنها ۳۵٪ است، این حالت برای تند خوان حداقل ۵۳٪ خواهد بود.
همچنین تونی بوزان پژوهشگر مغز به این نکته اشاره کرده‌است که اینکه سرعت در مطالعه افزایش یابد، به هیچ وجه به این معنا نیست که بر خلاف آن درک از مطالعه نیز کاهش یابد، اتفاقاً درک و تمرکز در مطالعه نیز با سرعت در مطالعه افزایش پیدا میکند.
آنچه در جامعه به عنوان تندخوانی تدریس و ترویج می‌شود نگاه مکانیکی به خواندن است. اما راز پنهان تندخوانی، صرفه‌جویی و بهینه‌سازی زمان در خواندن است. سرعت مطالعه خوب است و پیشرفت هم می‌کنید. اما اصل بر بیشتر کتاب خواندن است. سرانه مطالعه با بالارفتن سرعت مطالعه افزایش نمی‌یابد بلکه با بیشتر کتاب خواندن ما رشد می کند.
فلسفه تندخوانی چیست؟
تندخوانی در پیش خوانی، دوره و مرور کمک میکند و شما را درخواندن از رقبایتان جلو می‌اندازد. فلسفه آن بر ۲ حقیقت استوار است.
اول: نگاه کلی
باید بدانید که یادگیری مغز از کل به جزء است. بنابراین ابتدا باید کل را به مغز بدهیم سپس سراغ جزئیات و حفظیات و یادداشت‌برداری برویم. مثلا تیتری مانند صفر تا صد تندخوانی یک تصویر کلی به شما می دهد که می توانیددر ذهن خود کمی از محتوای آن را حدس بزنید اما اگر تیتر “فلسفه تندخوانی” را که یکی از قسمتهای این کتاب است ببینید ، متوجه نمی شوید یکی از اجزاء صفرتاصد تندخوانی است.
دوم: استفاده همزمان از دو نیمکره مغز
نگاه کلی در کنار نگاه جزئی، یکی از مصداق‌های استفاده از دو نیمکره مغز به صورت همزمان است. همچنین استفاده از رنگ و نمودار نیز می‌تواند به این امر کمک کند. وقتی از هر دو نیمکره بصورت همزمان به یک میزان استفاده کنید قدرت یادگیری 5 برابر می‌شود نه دو برابر. درست مانند این که شما با یک دست‌کارهای محدودی می‌توانید انجام دهید وقتی با دو دست کار می‌کنید، توان شما دیگر دو برابر نیست. خیلی بیشتر خواهد بود.
- تندخوانی روشی است که به کمک آن می توانید سرعت مطالعه خود را به بهترین شکل ممکن و بدون کاهش کیفیت بالا ببرید.
- اگر سرعت چشم، وسعت دید و دقت چشم افزایش پیدا کنند، شما تبدیل به یک فرد تندخوان شده اید.
- افراد تندخوان، با عبارتخوانی و یافتن کلمه های کلیدی سرعت بیشتری نسبت به بقیه افراد در کتاب خواندن دارند.
- تندخوانی یک روش مطالعه است که بر سرعت بیشتر و یادگیری بهتر تمرکز دارد. در واقع تندخوانی با انجام یک سری تمرین‌ها و به کار بردن چندین تکنیک اجرا می‌شود.
انواع تکنیک‌های اسکن جهت تندخوانی:
۱. روش مبتدی (یک انگشتی)
برای شروع، یک کتاب را در نظر بگیرید و از یک نفر بخواهید لغتی را در صفحه مشخص کند و شما با یک انگشت بصورت عمودی یا افقی، دنبال لغت مورد نظر بگردید تا آن لغت را پیدا کنید. به همین سادگی! توضیح اضافه تری ندارد، به سراغ مورد بعدی برویم.
۲. روش نیمه‌حرفه‌ای (سه انگشتی)
همان کاری که در روش مبتدی انجام دادیم را این‌بار با سه انگشت انجام می‌دهیم، به این صورت که با استفاده از سه انگشت، به دنبال ۳ کلمۀ مشخص‌شده توسط شخصی دیگر، خواهیم بود. این مرحله حوزۀ دید شما را به چالش می‌کشد. سعی کنید در هر صفحه، بعد از دو یا حداکثر سه‌بار حرکت انگشتان، کل صفحه را بررسی کنید.
۳. روش حرفه‌ای (چهار انگشتی)
قبل از انجام دو مرحله ی قبل، به سراغ این مرحله نروید! این مرحله نیاز به گذراندن تمرینات مربوط به حوزه ی دید دارد، چراکه در این قسمت باید یکبار با استفاده از جستجوی عمودیِ صفحه، تمام کلمات را از جلوی چشمان خود بگذرانید و کلمه ی مورد نظر را بیابید.
چهار انگشت را، به صورتی که کل خط را دربرگیرد، از بالا به پایین به صورت زیگزاگ یا به شکل S حرکت می‌دهیم و در نهایت کلمۀ مورد نظر را پیدا می‌کنیم.
نکات اساسی برای موفقیت در تند خوانی
۱- تمرین، تمرین، تمرین و باز هم تمرین!
هر چقدر بگوییم تمرین باز هم کم است. بگذارید خیالتان را راحت کنیم، بدون تمرین تمامی نکات گفته شده بی‌فایده هستند. آموزش‌ها و تکنیک‌ها باید در یک برنامه‌ریزی منظم روزانه تکرار شوند تا نتیجۀ دلخواه به دست آید.
۲- با متون ساده آغاز کنید
به هیچ وجه از متون سنگین و پیچیده برای تمرین تند خوانی استفاده نکنید. رمان‌هایی که با یک بار خواندن آن‌ها متوجه مطلب می‌شوید، بهترین انتخاب هستند.
۳- از خط‌بر یا انگشت استفاده کنید
با این کار به مغز و چشم‌های خود فرمان می‌دهید تا با همدیگر هماهنگ شوند، این مورد را فراموش نکنید.
۴- سرعت مطالعه‌تان را ارزیابی کنید
قبل از شروع یادگیری تکنیک های تند خوانی، سرعت خواندن خود را اندازه‌گیری کنید و هر چه پیش می‌روید این سرعت را ارزیابی کنید، این کار باعث افزایش انگیزه می‌شود. در ادامه نحوۀ محاسبه سرعت مطالعه را بررسی خواهیم کرد.
سه باور غلط در تندخوانی که همین حالا باید کنار گذاشت!
- فرد تندخوان، قادر به فهم و درک مطلب نیست.
نه تنها گزارۀ بالا درست نیست، بلکه عکس آن نیز صادق است. خوانندۀ معمولی بخاطر توقف‌های مکررش ممکن است بی‌حوصله شود یا تمرکزش را از دست بدهد و حتی حضور ذهن کمی داشته باشد و به تبع آن فهم کمتری از متن پیدا کند.
- خواندن بیش از ۵۰۰ کلمه در دقیقه غیر ممکن است.
خیر، اینگونه نیست. با دانستن این حقیقت که در هر توقف میتوان تا ۶ کلمه را در محدودۀ دید قرار داد و در هر ثانیه ۴ توقف انجام داد، میتوان دریافت که امکان خواندن ۵۰۰ کلمه در هر دقیقه وجود دارد.
- سرعت بیشتر، تمرکز کمتر.
خیر، به هیچ عنوان اینگونه نیست. سریع‌تر خوانندن مانند یک نیروی جنبشی که رو به افزایش است، باعث افزایش تمرکز می‌شود.
۶ دلیل که باید تندخوانی یاد بگیریم
- تقویت حافظه
مغز عضله است، مانند بقیه عضله‌ها نیاز به پرورش دارد و زمانی که این عضو از بدن تقویت شود، بدیهی است که عملکرد بهتری از خود نشان خواهد داد. تندخوانی مغز را به چالش می‌کشد و سطح کارایی آن را بالا می‌برد. وقتی مغز را وادار به خواندن اطلاعات با سرعت بالا می‌کنید، قسمتهای مختلف فعالیتش بیشتر می‌شود، حافظه یکی از این بخش‌هاست و همین فعالیت موجب تقویت حافظه شما خواهد شد.
- تمرکز بهتر
اکثر افراد توانایی مطالعه با سرعت ۶۰۰ کلمه در دقیقه (wpm) را دارند. اما میانگین سرعت مطالعه واقعی چیزی حدود ۲۰۰ کلمه در دقیقه میباشد.
- افزایش قابل توجه اعتماد به نفس
طبیعی است که دانش بالا در مورد هر چیزی باعث ایجاد حس رضایت از خود و افزایش اعتماد به نفس می‌شود. تندخوانی و تقویت حافظه رابطۀ مستقیمی با اعتماد به نفس دارند.
- افزایش قدرت تفکر
مطالعه یکی از بهترین تمرین‌ها برای مغز است. تندخوانی مغز را در مرتب‌سازی اطلاعات و همچنین کشف ارتباط بین اطلاعات گذشته و جدید، کارامدتر خواهد کرد. هر چقدر سرعت مطالعه بالاتر برود این فرایند سریع‌تر اتفاق افتاده و بطور اتوماتیک توانایی‌تان در ایجاد ارتباط بین اطلاعات سریع‌تر خواهد شد.
- تقویت مهارت‌های حل مسائل و مشکلات
تندخوانی در کنار افزایش قدرت تفکر، مهارت‌های لازم برای حل مسائل را تقویت میکند؛ این امر با بهبود ارتباط بین اطلاعات توسط مغز امکان‌پذیر می‌شود.
- بالا رفتن انگیزه
این اتفاق به صورت غیر مستقیم اتفاق می‌افتد، به این صورت که با استفاده از مهارت‌های تندخوانی و تسلط بر آن و مطالعۀ چندین کتاب، انگیزۀ شما برای خواندن بیشتر به مراتب بالاتر می‌رود.
تاریخچه تندخوانی چیست؟
اِوِلین وود (Evelyn Wood) که یک معلم در دهه 1950 بود، به عنوان بنیانگذار تندخوانی شناخته می‌شود. در مورد اختراع این روش اینطور گفته‌اند که برای وود سوال شده بود چرا بعضی از افراد نسبت به دیگران سرعت مطالعه بیشتری دارند؟ بعد از آن سعی کرد با تلاش بیشتر سرعت مطالعه‌اش را بالا ببرد اما فعالیت‌هایش نتیجه خاصی نداشت.
در ادامه ولی در سال 1958 به طور اتفاقی فهمید زمانی که حین مطالعه انگشتش را زیر خطوط گذاشته و متن را می‌خواند، خواندنش سرعت بیشتری پیدا میکند. اصطلاحا به این روش امروز "خط‌بری" گفته می‌شود که یکی از تکنیک های مهم در تندخوانی است.
بعد از این، وود تحقیقات بیشتری در مورد روش‌های تندخوانی کرد، به نتایج بهتری رسید و در نهایت مهارت و تکنیک های به دست آمده را در سال 1960 میلادی به نام خودش ثبت کرد.
چند آمار جالب در مورد تندخوانی
- نرخ متوسط تندخوانی در ایران بین 150 تا 200 کلمه در دقیقه است. این در حالی است که نرخ متوسط تندخوانی در آمریکا بین 650 تا 800 کلمه است.
- نرخ تندخوانی در کشور ژاپن به طور متوسط بین 1000 تا 1200 کلمه است. ژاپنی‌ها تندخوان‌ترین مردم دنیا هستند!
- رکورد تندخوانی در دنیا در دستان مردی است به نام سین آدام آمریکایی! او می‌تواند در یک دقیقه، 3850 کلمه بخواند! آن هم با درک مطلب!
- آموزش تندخوانی می‌تواند باعث شود شما از 200 کلمه در دقیقه، تا 800 کلمه در دقیقه ارتقا پیدا کنید!
WPM چیست؟
WPM به معنی سرعت مطالعه هر فرد در یک دقیقه، بر حسب کلمه. (word per minute) در حالت عادی WPM افراد عادی چیزی در حدود 200 تا 400 کلمه است. (برای اینکه بهتر متوجه شوید، کتاب‌های عادی در هر صفحه از خودشان یک متن 250 کلمه‌ای دارند.) در ادامه فرد بعد از یادگیری تندخوانی می‌تواند سرعت مطالعه خودش را به چیزی بین 800 تا 1700 هم برساند!
